اموزش فن ترجمه افعال در زبان عربی

لـِ : لـِ + اسم یا ضمیر» :

مثال : لِسعیدٍ قَلمٌ : سعید کتابی دارد .

         سعیدٌ له محفظةٌ : سعید کتابی دارد .

عندَ : « عندَ + اسم یا ضمیر »

مثال: عندَ طالبٍ محفظةٌ : دانش آموز کیفی دارد .

         سعیدٌ عندَهُ کتابٌ : سعید کتابی دارد .

   عندنا نماذج مثالیة من العلماء لهدایة الأجیال : ما نمونه های والا از علماء برای هدایت نسلها داریم .

    لنا طاقات کبیرة و نحن غافلونَ عنها : ما نیروهای فراوانی داریم و از آن غافل هستیم . 

معادل های « داشتن » در مضارع و ماضی به شکل مثبت 

1-  دارد « مضارع مثبت » : له + .....  مثال  : لهُ کتابٌ : او کتابی دارد .

2- ندارد « مضارع منفی » :  لیس له + ........ مانند لیست لهُ + ...... مانند لیست له محفظةٌ : او کیفی ندارد .

3-داشت « ماضی مثبت » :  کان له + ..... مانند : کانت له محفظةٌ : او کیفی داشت

4-نداشت « مضارع منفی « ما کانَ له + ..... مانند  ما کانت له محفظةٌ : او کیفی نداشت .  

ترجمه ی باید  در زبان عربی :

1-متداولترین معادل برای « باید » استفاده از«  لام امر + صیغه های غایب و متکلم  مضارع » است .-     

مانند : لِیکتب التلمیذ : دانش آموز باید بنویسد .

        لِیُجاهد المومنونَ أمامَ الأعداء : مومنان باید در برابر دشمنان مبارزه کنند .

۲-معادل های پر کاربرد دیگر برای باید وجود دارد که از ترکیب حرف جر « علی » ساخته می شود . 

الف : « علی + اسم یا ضمیر + فعل مضارع منصوب همراه « أن » 

 مثال  علی التلمیذ أن یجتهد  : دانش آمز باید تلاش کند .

بــ   : یَجِبُ + علی + اسم یا ضمیر +  فعل مضارع منصوب همراه « أن »

  یَجِبُ علی الطالب أن یَجتَهِد : دانش آموز باید تلاش کند

علینا أن نقطع طرقاً صعبةً للوصول إلی النجاح : ما باید برای رسیدن به موفقیت راه های سختی را طی کنیم .

 جـ : علی + اسم یا ضمیر + مصدر 

مانند : علیکَ الإجتهاد : تو باید کوشش کنی .    

 علینا أن لا نشعر بالیأسِ : ما نباید احساس ناامیدی کنیم .  

  ساختار فعل ها در فارسی وعربی :

1-ماضی ساده یا مطلق در فارسی : بن + شناسه های ( م ـ ی ـ یم ـ ید ـ ند )

 مثال : گفتم ــ گفتی ــ گفت ــ گفتیم ــ گفتید ــگفتند 

 ماضی ساده یا مطلق عربی  : ( فعل ماضی + ضمایر متصل مرفوعی در صورتی که قبل از فعل ماضی « قد » و صیغه های « کان » نباشد .

 ذهب « رفت » ذهبوا « رفتند » و.......

نکته : ماضی ساده را می توان بصورت نقلی هم ترجمه نمود .

   درسَ الطالبُ للوصولِ إلی الأهداف السامیة :     دانش آموز برای رسیدن به هدف های والا درس خواند . « خوانده است »

ماضی منفی : ما + فعل ماضی ساده

2- ماضی نقلی در فارسی : بن +ـه « صفت مفعولی» + شناسه های ( ام ــ ای ــ است ــ ایم ــ اید ــ اند )

 مثال : گفته ام ــ گفته ای ــ گفته است ــ گفته ایم ــ گفته اید ــ گفته اند )

ماضی نقلی در عربی :  « قَد + فعل ماضی ساده »

قد کتب « نوشته است » و .....

  قد عانی البشر من ظلم المستکبرینَ مدی التاریخ . « بشر در طول تاریخ ، از ظلم ستمگران رنج برده است . » 

3-ماضی بعید در فارسی : « صفت مفعولی + بود _ شناسه های ( م ـ ی ـ یم ـ ید ـ ند )

  مثال : گفته بودم ــ گفته بودی ــ گفته بود ــ گفته بودیم ــ گفته بودید ــ گفته بودند 

ماضی بعید در عربی :

1- (  کان + قد + فعل ماضی )

کانَ قد کتب « نوشته بود » و .........

نکته : ماضی بعید بدون قد نیز استعمال می شود . « کان ذهب »

2-( فعل ماضی +  فعل ماضی )

  خَرجَ المعلمُ و قد عَلَّمنا أشیاءَ کثیرةً . « معلم خارج شد در حالی که مطالب بسیاری به ما آموخته بود . »

۴-ماضی استمراری در فارسی : « می + فعل ماضی ساده »

  می رفتم ــ می رفتی ــ می رفت ــ می رفتیم ــ می رفتید ــ می رفتند »

ماضی استمراری در عربی :

 1- ( کان + فعل مضارع : کانَ یَکتبُ : می نوشت . )

کان علماءالعالم یستفیدون من المؤلفات الإسلامیة : « دانشمندان جهان از تألیفات اسلامی استفاده می کردند .

2- فعل ماضی + فعل مضارع  :

 جاءت المعلمةُ و هی تتکلّمُ باللغة العربیةَ . « معلم آمد در حالی که به زبان عربی سخن می گفت . » 

نکات : اگر فعل ماضی یک قانون کلی و ثابت را بیان کند بصورت  مضارع ترجمه می شود .

 کان الله علیماً : خداوند دانا است . 

             فعل مضارع : 

1-فعل مضارع اگر در ابتدایش حرف نفی « لا » یا « ما » آمده باشد (بدون این که تغییری در آن ایجاد شود ) بصورت مضارع منفی » ترجمه می شود .                 

 مثال : لا نذهب معک . باتو نمی رویم .

         ما ینفعک الکذبُ . دروغ تو را سودنمی رساند .

 ۲-   فعل مضارعی که در ابتدایش یکی از حروف استقبال « ســ » و « سوفَ » باشد ، بصورت « مضارع مستقبل » ترجمه می شود .

     مثال : سیَکتبُ ــ سوفَ یکتُبُ : خواهد نوشت .

۳-اگر فعل مضارع با حروف ناصبه ی« أن ، لـِ ، حتّی » منصوب شده باشد ، بصورت « مضارع التزامی » ترجمه می شود .

 مثال : أدرسُ لِأنجَحَ : درس می خوانم برای اینکه موفق شوم .

          أن یَجلسَ : که بنشیند .

4-فعل مضارع که با حروف « لَن » منصوب شده باشد ( نخواهد + بن ماضی ) ترجمه می شود .

مثال : لَن یَذهبَ :هرگز نخواهد رفت .

5-مضارع مجزوم به « لم » به صورت « ماضی ساده منفی » یا « ماضی نقلی » ترجمه می شود .

مثال : لم یکتب : ننوشت یا ننوشته است .

  * لَم یمنع الإسلامُ المرأة مِن التدخُّل فی الشؤون الإجتماعیة . اسلام زن را از ورود به امور اجتماعی منع نکرد  . ( نکرده است . )

6-مضارع مجزوم به « لمّا » بصورت « هنوز + ماضی نقلی منفی » ترجمه می شود .

 لمّا یکتُب : هنوز ننوشته است .

 ۷- فعل مضارع مجزوم با « لای نهی » در صیغه های غایب و متکلم بصورت « نباید + مضارع التزامی » ترجمه می شود و در صیغه های مخاطب ، بصورت « امر منفی » ترجمه می شود .

لا یذهب : نباید برود .

لا تَحزن إنَّ الله َ معنا : اندوهگین مباش همانا خداوند با ما است .

 8- ابتدای جملاتی که در آن ادوات شرط « إن ، مَن ، أینما ، متی ، مهما ، و إذا « غیر جازم » باشد و بعد از آن فعل شرط و جواب شرط مجزوم بیاید ، فعل شرط به صورت « مضارع التزامی » و جواب بصورت « مضارع إخباری » ترجمه می شود .

 مثال : إن تنصروا اللهَ ینصرکم . اگر خداوند را یاری کنید ، او شما را یاری می کند . 

 9- اگر ادوات شرط در ابتدای جمله ای باشند که درآن فعل های ماضی بعنوان فعل شرط و جواب شرط باشند ، فعل های مبنی به علت مبنی بودن تغییری در آن ها ایجاد نمی گردد اما معنی آن ها بصمرت « مضارع التزامی » ترجمه می شود .

مَن جَدَّ وَجَدَ . هر کس تلاش کند ، می یابد .

10- فعل مضارع هر گاه بعد از فعل امر یا نهی بیاید ، همراه « تا » به صورت « مضارع التزامی » ترجمه می شود . 

هَذِّب نفسک ، تنفَع بالعقل . نفس خود را تربیت کن تا از عقل بهره ببری .

      فعل امر :

1-فعل امر به صورت « بـ + بن مضارع + شناسه ها » ترجمه می شود .

إذهب « برو

  ۲-فعل مضارع در صیغه های غایب و متکلم با « لام امر »  مجزوم می گردد و به صورت « باید + مضارع التزامی » ترجمه می شود .

  نکته : چنین فعلهایی معمولاً در ابتدای جملات به کار می روند .

مثال : لِیکتب : باید بنویسد .

لِیواصل الأمة الإسلامیة جهادها حتی النصر النهائی . امت اسلامی باید تا پیروزی نهائی جهاد خود را ادامه دهد .